EKONOMİ

Ekim ayı enflasyon rakamları bugün saat 10.00’da TÜİK tarafından açıklanacak. Kasım ayına da rekorla başlayan dolar kuru ateşi iyice arttı. Ekim ayı enflasyon verileri öncesinde dolar yeni güne 28,37 TL ile yeni bir rekorla başladı. Haftanın son işlem gününde piyasalar Türkiye İstatistik Kurumu’ndan gelecek olan ekim ayı enflasyon verilerine odaklanmışken, başta dolar, euro ve altın olmak üzere hem döviz hem de değerli metallerin Türk Lirası karşısındaki zirve seyri sürüyor. Dolar, eylül başından bu yana devam eden günlük sınırlı yükselişini bugün de sürdürüyor. Dolar kuru, saat 09.15 itibarıyla yeni zirve olan 28,37TL seviyesini gördü. Euro ise yine aynı saatlerde 30 TL’nin üzerinde. Euro 30,17 TL’den işlem görüyor.

Piyasalar, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın Ekim ayı politika faizini açıklayacağı haftaya yüksek bir başlangıç yaptı. Ancak İsrail ile Hamas arasındaki çatışma, İsrail’in sivilleri hedef alan saldırılarıyla büyüdü, can kaybı arttı ve tüm Orta Doğu ve dünya için bir tehdit halini almaya başladı. Tüm dünya ve piyasalar ise İsrail’in kara harekatını başlatmasına odaklandı.  İşte piyasalarda güncel rakamlar; Dolar, haftaya yükselişle başladı. Saat 09.15 itibarıyla dolar 28,05 TL seviyesinden işlem görüyor ve cuma günkü kapanışta 28 TL seviyesindeydi. Euro ise aynı dakikalarda 29,66 TL’den alıcı buluyor. Ons altın, 1.976 Dolar seviyesinden işlem görüyor ve Cuma günkü kapanışta 1.991 dolar seviyesindeydi. Gram altın ise 1.782 TL’den alıcı buluyor. Çeyrek altın 3.034 TL seviyesinden işlem görüyor. Cumhuriyet altını ise 12.483 TL’den alıcı buluyor.

Altın, yatırımcılar tarafından ‘güvenli liman’ olarak görülmekte ve en güvenilir yatırım aracı olmaya devam etmekte… Altın yatırımcıları güvenli liman olarak gördükleri altın fiyatlarında düşüş yaşanıp yaşanmayacağını merak ediyor ve araştırıyor. Geçtiğimiz hafta İsrail-Filistin olaylarınında etkisiyle sert bir yükseliş grafiği çizen altın haftayı bu şekilde kapatmıştı. Peki yeni haftada altın fiyatlarında düşüş olacak mı? İşte yanıtı… ALTIN FİYATLARINDA DÜŞÜŞ YAŞANABİLİR Geçtiğimiz hafta yükseliş ivmesi ile yatırımcıların en çok yöneldiği alan olan altın, bu hafta ile birlikte yapılacak ‘kar satışları’ nedeni ile düşüşe geçebilir. Uzmanlar yatıkları değerlendirmede, altının yatırımcıya verdiği güven ve istikrarlı ivmesinin yoğun talep oluşturduğu ve oluşan bu yoğun talebin fiyatlara yansıdığını belirterek ‘yoğun satışlar yaşanacağı için düşüş yaşanabilir’ ifadelerini kullandı…

Savaş, salgın riskleri, enflasyon ve resesyon endişeleri… Altına olan ilgi hiç azalmadı. Güvenli liman olma özelliğini her dönem korudu. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) il bazında altın mevduatlarının toplam mevduat içindeki payı ortaya çıktı. Ekonomist Şenol Babuşçu, il bazında altın mevduatlarının toplam mevduat içindeki payını açıkladı. Babuşçu sosyal medya hesabından İl bazında altın mevduatlarının toplam mevduat içindeki payını gösteren güncel yeni bir tablo paylaştı. Babuşçu’nun paylaştığı listede, son günlerde düğünlerde takılan altın takılarla neredeyse gündemden düşmeyen Şanlıurfa’nın sonlarda yer alması şaşırttı. Babuşçu ’nun listesine göre mevduat bankalarında altın oranı en yüksek sıralamasında 18,4 ile Kırıkkale olurken en düşük il ise yüzde 4,5 ile komşu şehir Gaziantep oldu. Şanlıurfa ise yüzde 8,4 oran ile 66. sırada yer aldı.

Dünyanın önde gelen bankalarından JPMorgan’ın üst düzey isminden yatırımcıya öneriler geldi. JPMorgan Küresel Piyasa Stratejisti Marko Kolanovic, Orta Doğu’daki çatışmalarla yükselen jeopolitik tansiyonun, zaten yüksek faiz oranları nedeniyle baskı altında olan riskli varlıklar için ‘ters bir rüzgar’ olduğunu ve yatırımcıların güvenli limanlar aramaları gerektiğini söyledi. Ekonomim’de yer alan habere göre, dün bankanın müşterileri ile paylaştığı bilgi notuna göre Kolanovic hisseler için ‘piyasa altı getiri’, emtia için de ‘piyasa üzeri getiri’ tavsiyesi verdi. “Perakende, lüks, otomobil gibi döngüsel sektörlerin yanı sıra kimyasallar ve yarı iletkenler için de riskler devam ediyor” diyen Kolanovic, bankaların üçüncü çeyrek bilançolarının muhtemelen iyi geleceğini ancak karların dönüm noktasına yaklaştığını öngördü.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), ağustos ayına ilişkin iş gücü istatistiklerini açıkladı. Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre; 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı 2023 yılı ağustos ayında bir önceki aya göre 56 bin kişi azalarak 3 milyon 223 bin kişi oldu.  İşsizlik oranı ise 0,2 puan azalarak yüzde 9,2 seviyesinde gerçekleşti. İşsizlik oranı erkeklerde yüzde 7,5 iken kadınlarda yüzde 12,6 olarak tahmin edildi. İstihdam edilenlerin sayısı 2023 yılı ağustos ayında bir önceki aya göre bin kişi artarak 31 milyon 686 bin kişi, istihdam oranı ise değişim göstermeyerek yüzde 48,4 oldu. Bu oran erkeklerde yüzde 65,6 iken kadınlarda yüzde 31,5 olarak gerçekleşti. İşgücü 2023 yılı ağustos ayında bir önceki aya göre 55 bin kişi azalarak 34 milyon 909 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise 0,1 puan azalarak yüzde 53,3 olarak gerçekleşti. İşgücüne katılma oranı erkeklerde yüzde 70,9 iken kadınlarda yüzde 36,0 oldu. 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı bir önceki aya göre 0,7 puanlık azalış ile yüzde 17,2 oldu. Bu yaş grubunda işsizlik oranı; erkeklerde yüzde 14,2, kadınlarda ise yüzde 22,7 olarak tahmin edildi.

Asgari ücret zammıyla ilgili hesaplama yapan ekonomist Muhammet Bayram, asgari ücretin taban fiyatı hakkında rakam verdi. Milliyet’e konuşan Bayram, şu ifadeleri kullandı: “Son açıklanan enflasyon oranına göre üç aylık kümülatif rakam yüzde 25’lere tekabül ediyor. Daha üç aylık daha enflasyon rakamı belli olmadı. Ancak enflasyonla alakalı yükseliş trendinin son bulduğunu söyleyebiliriz. Temmuz ayına ilişkin enflasyon oranı 9.49’du. Sonrasında ağustosta yüzde 9.09 çıktı. Eylülde neredeyse yarı yarıya artış hızı azaldı yüzde 4.75 şeklinde açıklandı. Bu da kümülatif olarak toplamda yüzde 25 artışa tekabül ediyor. Memur ve memur emeklilerimiz burada toplu sözleşmeden kaynaklı zam farkını da alacaklar. Onlar yüzde 25 enflasyon farkıyla toplamda yüzde 34’lere tekabül eden bir artış alacaklar. Çünkü haziranda aldıkları yüzde 6’lık fark vardı. Yüzde 25’lik enflasyon farkından yüzde 6 çıkarıldığında yüzde 19 oluyor. 19 üzerine de ocaktaki alacakları yüzde 15 zam eklendiğinde yüzde 34’e tekabül ediyor. Memur ve memur emeklilerinin şu anda toplu sözleşme ile birlikte hak kazancı yüzde 34 civarında, devletimiz burada refah payı artışı da ekleyebilir. Asgari ücrete gelecek olursak burada ücret sadece enflasyona göre belirlenmiyor. Geçim endeksleri, rekabet koşullarına uygun olarak belirlenmeli, rekabet edilebilir bir…

Milyonlarca emekli ardı arkası kesilmeyen zamlar sonrası büyük sıkıntılar çekiyor. İğneden ipliğe gelen zamlar sonrası 7 bin 500 liralık emekli maaşları mum gibi eridi. Cumhuriyet ikramiyesi ve maaşlarda düzenleme bekleyen emeklilerin moralini, AK Parti cephesinden yapılan tutarsız açıklamalar bozdu. Daha önce ‘meclis açılır açılmaz’ düzenleme yapılacağı ifade edilse de, emekli maaşlarıyla ilgili düzenleme teklifine mecliste AK Parti ve MHP’li vekiller ret oyu verdi. Son olarak AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler, “Ekim ayı sonu olur ya da Kasım ayı olur biz de gerekli gayreti göstereceğiz” diyerek net tarih veremedi. “EKİM AYI SONU OLUR, KASIM AYI OLUR” Artan enflasyonla maaşları her geçen gün eriyen emeklilere ilişkin konuşan AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler, “Şu anda Hazine ve Maliye Bakanlığı çalışmalarına devam ediyor. Ekim ayı sonu olur ya da kasım ayı olur biz de gerekli gayreti göstereceğiz. 29 Ekim’de emeklilere ikramiyede de her bir tablo çalışılıyor. Ortaya ne çıkarsa gerekli desteği vereceğiz” dedi. İNŞALLAH DEMİŞTİ Geçtiğimiz günlerde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, “Cumhurbaşkanımız talimat verdi bize. Çalışıyoruz. Söz verdik. Meclis açılır açılmaz gereken yapılacak inşallah” demişti. Meclis’in açılmasıyla birlikte milyonlarca emekliyi düşündüren bir gelişme yaşandı, ’emekli maaşlarına düzenleme…

Brent petrol fiyatlarındaki değişiklikler, benzin ve motorin fiyatlarına yansımaya devam ediyor. Motorine 7 Ekim’den itibaren geçerli olmak üzere 2 lira 92 kuruş indirim bekleniyor. Şanlıurfa’da motorinin litre fiyatı gelecek olan indirimle 38,31 liraya gerileyecek.  Benzinin litre fiyatı ise ortalama 34,59 lira.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), eylül ayı enflasyon rakamlarını açıkladı. Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) yıllık bazda yüzde 61,53, aylık yüzde 4,75 arttı. TÜFE’deki değişim 2023 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre yüzde 4,75, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 49,86, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 61,53 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 55,30 olarak gerçekleşti. TÜİK ağustosta aylık enflasyonu yüzde 9,09, yıllık enflasyonu yüzde 58,94 açıklamıştı. Bağımsız akademisyenlerin oluşturduğu Enflasyon Araştırma Grubu ise eylülde aylık enflasyonu yüzde 6,24, yıllık enflasyonu yüzde 130,13 hesapladı. ZAM ŞAMPİYONU EĞİTİM Eylülde aylık bazda en yüksek artış gösteren seçilmiş temel başlık, yüzde 127,72’lik artış ile üniversite eğitimi oldu. Yüzde 30,21’lik artışla “diğer konaklama hizmetleri” ikinci olurken, yüzde 26,9’luk artış ile “otobüs ile şehiriçi yolcu taşımacılığı” üçüncü sırada yer aldı. ENAG: ENFLASYON YÜZDE 130 Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG), eylül ayına ilişkin enflasyon verilerini açıkladı. Verilere göre, eylülde tüketici fiyat endeksi (E-TÜFE), ağustos ayına göre yüzde 6.24 oranında arttı. Böylece yıllık enflasyon, eylül ayında yüzde 130.13’e yükseldi. 2023 yılı, Ocak-Eylül dönemi enflasyon oranı ise  yüzde 95,33 oldu.