Tüketicinin cayma hakkı elinden alındı mı ?

Ticaret Bakanlığı, Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği’nde değişikliğe gitti. 1 Ekim’de yürürlüğe girecek düzenlemeyle, aracı hizmet sağlayıcılarının (e-ticaret siteleri) tüketicilerin talep ve bildirimlerini iletebilmelerine elverişli bir sistem kurması zorunlu oldu. Aracılar, ön bilgilendirmenin yapılmasından, bilgilerin doğruluğundan, bilgilerin ürün reklamlarıyla uyumlu olmasından ve gerçekleşen işlemlere ilişkin kayıtların saklanmasından sorumlu tutulacak. Düzenlemeyle ayrıca internetten alınan cep telefonu, akıllı saat, tablet ve bilgisayarlar ve insansız hava aracı gibi ürünlerde cayma hakkı kalktı.

Söz konusu değişliğin, tüketicinin haklarının korunmasını ortadan kaldırdığı yorumları yapıldı.

Tüketiciler Derneği (TÜDER) Şanlıurfa Temsilcisi Av. Ceylan Pala Karadağ, Ticaret Bakanlığı’nın Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği’nde gittiği değişikliği değerlendirdi.

Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği’ndeki değişikliklerle ticari bir denge sağlanmaya çalışıldığını gördüklerini belirten Karadağ, “Burada hem tüketici lehine koruyucu muhatabını artırıcı bir kısım yeni düzenlemelerin eklenmesinin yanı sıra hem de tüketicinin cayma hakkı bakımından bazı haklarının kısıtlandığını görülmektedir” dedi.

Değişiklikteki söz konusu maddeleri hatırlatan Karadağ, cep telefonu, akıllı saat, tablet ve bilgisayarlar cayma hakkı kapsamı dışında bırakıldığını anlattı. Karadağ, söz konusu yönetmeliğin 5’inci maddesinin birinci fıkrasının bazı bentlerinde de değişikliğe gidildiğini ifade ederek, “ ‘Cayma hakkının olduğu durumlarda, bu hakkın kullanılma şartları, süresi, usulü, satıcının iade için öngördüğü taşıyıcıya ilişkin bilgi ile malın bu taşıyıcıyla iadesi halinde teslim masrafını geçmemek üzere iade masraf tutarına ve hangi tarafça karşılanacağına, öngörülenin dışında bir taşıyıcıyla iadesi halinde ise iade masrafını tüketicinin karşılayacağına ilişkin bilgiler’ hükmü getirilerek kargo masrafı tüketiciye yüklenmiştir” ifadesini kullandı.

“Yani tüketicinin artık internet üzerinden bir cep telefonu tablet, akıllı saat veya bilgisayar ürünü satın alındığında artık sebepsiz cayma hakkı yok” diyen Karadağ, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Tüketicinin bunu iade etmesinin tek koşulu ona gönderilen ürünün ayıplı olması şartı olacak ve ayıplı olması durumunda da zaten 6502 sayılı kanundaki ayıba karşı seçimlik haklarını kullanabilmeye devam edecek. Buradaki değişiklik eskiden ayıp olmasaydı da cayma hakkı kullanabiliyordu şimdi cayma hakkı yok bu ürünlerde; cayma dışından ayıp varsa eğer ayıba karşı olan haklarını kullanabilecek tüketici.

Cayma hakkı olan ürünlerde de mesela tüketici bir elbise, ayakkabı aldı ama rengini beğenmedi ya da ayağını çok sıktı, modeli fotoğraftaki kadar içine sinmedi diyelim, cayma hakkı var burada ama iade ederken bunun yükü artık satıcıda değil yani iade kargo ücretini tüketici kendi cebinden karşılayıp bunu satın aldığı internet sitesine iade edebilecek. Ama satış işlemi öncesi satıcının tüketiciyi bilgilendirmesi gerekiyor ama bu konuda zaten internet sitelerinin elektronik bilgilendirme formları oluyor satın alma esnasında tüketicinin ekranına düşüyor yani bu konuda eksiklikle karşılaşılacağını sanmıyorum açıkçası”.